การฝึกอบรมหลักสูตร “หลักการทำงานร่วมกับชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากรประมงอย่างยั่งยืน รุ่นที่ 2"

วันที่: 6-11 กรกฎาคม 2558

สถานที่ฝึกอบรม:ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงทะเลอ่าวไทยฝั่งตะวันออก จังหวัดระยอง ประเทศไทย

ผู้เข้ารับการฝึกอบรม: เจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานและรับผิดชอบชุมชน สังกัดส่วนบริหารจัดการประมงทะเล กองบริหารจัดการด้านการประมง

วัตถุประสงค์ของหลักสูตร

1. เพื่อให้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้เพิ่มทักษะ เทคนิคและหลักในการทำงานร่วมกับชุมชนด้านการบริหารจัดการทรัพยากรประมงอย่างยั่งยืน

2. เพื่อให้เจ้าหน้าที่สามารถคิดวิเคราะห์ วางแผนดำเนินการ และติดตามผลการดำเนินงานได้อย่างเป็นระบบ

3. เพื่อให้เจ้าหน้าที่มีโอกาสได้แลกเปลี่ยนความคิดเห็นทัศนคติ และประสบการณ์กับวิทยากรผู้มีความรู้ ความชำนาญด้านการทำงานร่วมกับชุมชน และผู้เข้ารับการฝึกอบรมด้วยกันเอง

4. เพื่อเสริมสร้างประสบการณ์ให้แก่วิทยากรจากกรมประมงซึ่งได้ผ่านการฝึกอบรมมาก่อนหน้านั้น ได้ฝึกฝนในการถ่ายทอดความรู้ด้านการบริหารจัดการทรัพยากรประมงโดยใช้แนวทางเชิงระบบนิเวศให้แก่เจ้าหน้าที่ในประเทศตนเอง

สรุปผลการดำเนินงานหลักสูตร

ศูนย์พัฒนาการประมงแห่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ (SEAFDEC) ร่วมมือกับกองบริหารจัดการด้านการประมงทะเล (กจป.) กรมประมง ได้จัดการฝึกอบรมในหลักสูตร หลักการทำงานกับชุมชนในการบริหารจัดการทรัพยากรประมงอย่างยั่งยืน ระหว่างวันที่ 6-11 กรกฎาคม 2558 ณ ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงทะเลอ่าวไทยฝั่งตะวันออก จังหวัดระยอง มีผู้เข้าร่วมรับการฝึกอบรม จำนวน 25 ท่าน โดยมี;

-                   3 ท่าน มาจากส่วนบริหารจัดการประมงทะเล,

-                   8 ท่าน มาจากศูนย์บริหารจัดการประมงทะเลอ่าวไทยตอนใน สมุทรปราการ,

-                   9 ท่าน มาจากศูนย์บริหารจัดการประมงทะเลอ่าวไทยฝั่งตะวันออก ระยอง,

-                   3 ท่าน มาจากศูนย์บริหารจัดการประทงทะเลภาคใต้ตอนบน ชุมพร, และ

-                   2 ท่าน มาจากสำนักงานประมงจังหวัดชลบุรี  

ประสบการณ์การทำงานของผู้เข้าฝึกอบรมจากทั้งหมด 25 ท่าน มีจำนวน 1 ท่านมีประสบการณ์ 31 ปี; 3 ท่านมีประสบการณ์อยู่ในช่วง 21-25 ปี; 3 ท่าน มีประสบการณ์อยู่ในช่วง 16-20 ปี; 7 ท่านอยู่ในช่วง 10-15 ปี; 5 ท่านมีประสบการณ์ 5-9 ปี และ 6 ท่านมีประสบการณ์น้อยกว่า 5 ปีหน้าที่รับผิดชอบของผู้รับการฝึกอบรมโดยส่วนใหญ่แล้วจะรับผิดชอบในเรื่องการปราบปรามตรวจสอบควบคุมการทำประมง รวมไปถึงงานด้านชุมชนสัมพันธ์

หลักสูตรนี้ประกอบด้วยวิทยากรจาก  SEAFDEC จำนวน 3 ท่าน คือ 1) น.ส. พนิตนาฏ ธาราดล, 2) น.ส. รัตนา เตี้ยเย, และ 3) นาย กฤษฎิ์ ภู่ศิริมงคล นอกจากนี้ยังมีวิทยากรจากกรมประมง 4 ท่าน ได้แก่ 1)  นาย ธนัช ศรีคุ้ม, 2) นายชลิต สง่างาม, 3) นาย อกนิษฐ์ เกื้อเผือก, และ 4) นายมณตรี สุมณฑา และมีวิทยากรพิเศษ 3 ท่านคือ 1) นายสัญชัย ตัณติวนิต 2) ดร. ยุทธนา เทพอรุณรัตน์ 3) นายประยุทธ ยวดยิ่ง

ระยเวลาในการฝึกอบรมใช้เวลาทั้งหมด 6 วัน โดยหัวข้อหลักที่ใช้ในการฝึกอบรมเน้นในเรื่องการบริหารจัดการทรัพยากรประมงโดยใช้แนวทางเชิงระบบนิเวศ (EAFM)  นอกจากนี้ยังมีการเชิญประธานกลุ่มประมงเรือเล็กก้นปึกสามัคคี จังหวัดระยอง มาเป็นวิทยากรบรรยายในหัวข้อเรื่อง “มุมมองจากผู้นำชุมชน จ.ระยอง ที่เกิดความเข้มแข็ง” ซึ่งเป็นหัวข้อเพิ่มเติม เพื่อให้ผู้เข้าฝึกอบรมได้เห็นมุมมอง/ความคิดในด้านของชาวประมง เพื่อให้เกิดความเข้าใจและการสามารถทำงานร่วมกับชุมชนได้อย่างราบรื่นและมีประสิทธิภาพ เพื่อการจัดการทรัพยากรประมงอย่างยั่งยืน ตารางเวลาการฝึกอบรมได้แสดงไว้ในภาคผนวก 2 ในวันสุดท้ายของการฝึกอบรม ผู้เข้าฝึกอบรมได้มีการนำเสนอแผนงาน EAFM โดยใช้เครื่องมือที่ได้จากการฝึกอบรมร่วมประกอบการนำเสนอ ทั้งนี้ความคิดเห็นจากผู้เข้าร่วมการฝึกการอบรม วิทยากร ได้ถูกแจ้งให้ผู้นำเสนอแผนงาน เพื่อนำไปใช้ปรับปรุงในการวางแผนต่อไปในอนาคต

                สำหรับแผน EAFM ที่ใช้นำเสนอในครั้งนี้ประกอบด้วย 4 กลุ่ม โดยมีชื่อแผนงานคือ

1.             โครงการบริหารจัดการทรัพยากรประมงโดยชุมชนมีส่วนร่วม

2.             โครงการพัฒนาลุ่มน้ำบางปะกงสู่ความยั่งยืน

3.             โครงการบริหารจัดการและฟื้นฟูทรัพยากรชายฝั่งอ่าวบ้านเพ

4.             โครงการบริหารจัดการทรัพยากรประมงบริเวณอ่าวปราณบุรี

จากการประเมินการจัดหลักสูตรพบว่า ผู้เข้ารับการฝึกอบรมมีความพึงพอใจในรูปแบบหลักสูตร/เนื้อหา การแลกเปลี่ยนประสบการณ์ของวิทยากร เทคนิคในการฝึกอบรม รวมทั้งกิจกรรมต่างๆ รวมถึงกิจกรรมสันทนาการในช่วงระหว่างหลักสูตร ทีมงานวิทยากร ตลอดจนคณะทีมงานผู้จัด และผู้เข้ารับการฝึกอบรมยังมีความต้องการให้คงรูปแบบหลักสูตรไว้ถ้าต้องมีการจัดหลักสูตรนี้ในรุ่นต่อๆไป นอกจากนี้ผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้ให้ข้อเสนอแนะในเรื่องของระยะเวลาการฝึกอบรมว่า ควรมีระยะเวลาในการฝึกอบรมมากกว่า 5 วัน และให้เวลาในการทำกิจกรรมกลุ่มมากกว่านี้ รวมไปถึงห้องประชุมที่อากาศร้อนในบางครั้ง

ผลที่ได้จากการประเมินหลักสูตรพบว่า ผู้เข้ารับการฝึกอบรมทั้งหมด 25 ท่าน  ได้ทำข้อทดสอบได้คะแนนเฉลี่ย 12 คะแนนจากคะแนนเต็ม 18 คะแนน โดยคะแนนสูงสุดที่ผู้เข้ารับการฝึกอบรมได้รับคือ 16 คะแนน ดังนั้น ผู้เข้ารับการฝึกอบรมส่วนใหญ่มีความเข้าใจหลักการการบริหารจัดการทรัพยากรประมงโดยใช้แนวทางเชิงระบบนิเวศ  

นอกจากนี้แล้ว วิทยากรรับเชิญจากกรมประมงที่เข้าร่วมในหลักสูตรครั้งนี้จำนวน 4 ท่าน ได้รับการฝึกฝนทักษะด้านการสอน และเรียนรู้ถึงการจัดหลักสูตรอย่างครบถ้วน สำหรับทีมวิทยากรของ SEAFDEC ได้รับประสบการณ์ครั้งที่สองสำหรับการสอนในหลักสูตร E-EAFM เป็นภาษาไทย  (โดยในครั้งแรกได้จัดที่จังหวัดสงขลา) ทำให้การสอนในครั้งนี้มีความราบรื่น และกระชับมากยิ่งขึ้น